18 aylık Mehmet Uytun’u gaz fişeği ile öldüren uzman çavuşa takdir indirimi

DİYARBAKIR– Kamuoyunun “Annesinin kucağında vurulan bebek” olarak tanıdığı 18 aylık Mehmet Uytun’un vefatının üzerinden 14 yıl geçti. Ekim 2009’da yaşanan bir protesto aksiyonu sırasında meskeninin balkonunda annesinin emzirdiği sırada başına isabet eden gaz fişeği nedeniyle ömrünü yitiren Uytun’un faili Jandarma Uzman Çavuş Hakan Alkan’a, “taksirle insan öldürme” kabahatinden 3 yıl 4 ay mahpus cezası verildi.

Mehmet Uytun davasının karar duruşması bugün Cizre 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Kimlik tespitinin akabinde başlayan duruşmada, evrakın Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karşı yapılan itirazın oy birliğiyle kabul edildiğine ait Cizre 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararı okundu. Akabinde savunma yapan Uytun’un avukatı İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şube Lideri Ercan Yılmaz, Cizre 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin verdiği kararının yordama ters olduğunu belirterek, “Görevsizlik kararı Ağır Ceza Mahkemesince incelenmeden verilmiştir. 16 sayfalık münasebetimiz okunmamıştır. Sanığın kamu vazifelisi olması nedeniyle misyonsuzluk kararı kaldırılmıştır. Biz bu nedenle mahkemenizin yine misyonsuzluk kararı vermesini talep ediyoruz” dedi.

Sanık müdafii ise misyonsuzluk kararının kaldırılması kararına uyulmasını talep etti.

11 Mayıs 2023 günü görülen duruşmada, sanığın hareketinin bir bütün halinde ‘olası kastla öldürme’ cürmünü oluşturup oluşturmayacağı konusundaki kanıtların takdir ve kıymetlendirme yetkisinin üst dereceli ağır ceza mahkemesine ilişkin olduğu belirtilerek misyonsuzluk kararı verilmiş, belge Cizre Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmişti. Lakin sanık müdafii ve Cizre Cumhuriyet Savcılığı’nın itirazını pahalandıran Cizre 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi, yapılan itirazı oy birliğiyle kabul etmişti.

SAVCI, MİSYONSUZLUK KARARI VERİLMESİNİ TALEP ETTİ

Avukatların savunmalarının akabinde savcı temel hakkındaki mütalaasını açıkladı. Mütalaada, kanıtların takdir ve kıymetlendirme yetkisinin ağır ceza mahkemesine ilişkin olduğu belirtilerek mahkemenin misyonsuzluk kararı verilmesi talep edildi. Uytun’un avukatları mütalaaya iştirak ederek belgenin ağır ceza mahkemesine gönderilmesini talep ederken, sanık avukatı ise ‘olası kastın’ mümkün olmadığını belirterek mütalaayı kabul etmediklerini söyledi.

3 YIL 4 AY MAHPUS CEZASI VERİLDİ

Avukatların mütalaaya karşı beyanlarının akabinde kararı açıklayan mahkeme, Hakan Alkan’a “taksirle insan öldürme” cürmünden 3 yıl mahpus cezası verdi. Sanığın üst seviye dikkat ve itina göstermesi gerekirken dikkatsiz ve önlemsiz bir halde ateş ederek Uytun’un vefatına sebebiyet verdiğini belirten mahkeme, Alkan’ın ‘istemediği neticeyi öngörebileceğini’ belirtti, ‘bilinçli taksirle hareket’ ettiği gerekçesiyle cezada 1 yıl artırıma giderek 4 yıl mahpus cezası verdi. Akabinde sanığın yargılama sürecinde ‘olumlu davranışlar’ gösterdiğini kıymetlendiren mahkeme, sanık hakkında takdir indirimi uygulayarak cezayı 3 yıl 4 aya düşürdü.

Mahkeme, sanığı verilen ceza ölçüsü nedeniyle ‘yasal imkan bulunmadığından’ mahpus cezasının ertelenmesine ve kararın açıklanmasının geri bırakılmasına ait kararların uygulanmasına yer olmadığına karar verdi.

Ne olmuştu?

18 aylık Mehmet Uytun, Şırnak’ın Cizre ilçesinde 9 Ekim 2009 günü yaşanan protesto şovları sırasında konutlarının balkonunda annesinin kucağındayken başına gaz fişeği isabet etmesi sonucunda ağır yaralandı. Diyarbakır’da devlet hastanesine kaldırılan Uytun, 10 gün ağır bakımda kaldıktan sonra 19 Ekim 2009 günü hayatını yitirdi. Şırnak Valiliği, olayla ilgili Uytun’un, göstericilerin attığı taşlar sonucu yaralandığını açıkladı.
Jandarma Uzman Çavuş Hakan Alkan, 3 Kasım 2009 tarihinde Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı’nda verdiği tabirde, atmış olduğu gaz mühimmatının çocuğa çarptığı savının yanlışsız olmadığını savundu. Cizre Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 17 Temmuz 2012 tarihinde Cizre Kaymakamlığı’ndan soruşturma müsaadesi istendi. Fakat Cizre Kaymakamlığı, ‘yeterli kanıt bulunmadığı’ gerekçesiyle 31 Ağustos 2012 soruşturma müsaadesi vermedi.
21 Haziran 2021 tarihinde görülen 3. duruşmada mahkeme, sanık Hakan Alkan’ın ‘taksirle mevte neden olma’ kabahatinden sabit olan hareketine uyan TCK’nin 85/1 hususu yeterince, 3 yıl mahpus cezası ile cezalandırılmasına ve mahpus cezasının 18.200,00 TL isimli para cezasına çevrilmesine karar verdi. 19 Ekim 2022 tarihinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, hata tarihi itibariyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı (KKK) envanterinde bulunan bir mühimmatın jandarma birliklerince kullanılmasının mümkün olup olmadığının, KKK’ye bağlı birlikler ile jandarma birlikleri ortasında mühimmat döneminin mümkün olup olmadığının, mümkün ise bu zamanın tutanağa ya da dokümana bağlanması gerekip gerekmediğinin, kırmızı renkli kapsülle ilgili bu türlü bir doküman bulunup bulunmadığının araştırılması; kırmızı renkli kapsülle birebir nitelikteki bir gaz fişeğinin ateşlenmesi sonrası kapsülün ne kadar sıcaklığa ulaştığı ve bu sıcaklık itibariyle isabet ettiği bir şahısta yanık izi oluşturup oluşturmayacağı konusunda, gaz fişekleri ve bunları atan silahlar konusunda uzman bir uzmandan rapor alınması; şahit beyanları ortasındaki çelişki ve bir şahidin birden fazla gaz bombası kullanıldığı tarafındaki beyanındaki çelişkinin giderilmesi gerektiğinden lokal mahkeme kararını bozdu.
Bölge Adliye Mahkemesi’nin bozma kararı sonrasında Cizre 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılama tekrar başladı. 11 Mayıs 2023 günü görülen son duruşmada, sanığın hareketinin mümkün kastla öldürme kabahatini oluşturup oluşturmayacağı konusundaki kanıtların takdir ve kıymetlendirme yetkisinin üst dereceli ağır ceza mahkemesine ilişkin olduğu belirtilerek misyonsuzluk kararı verildi ve belge Cizre Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. Sanık müdafii ve Cizre Cumhuriyet Savcılığı’nın evrakın ağır ceza mahkemesine gönderilmesine karşı yaptığı itiraza dair Cizre 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi 21 Haziran 2023 tarihinde karar verdi ve yapılan itirazı oy birliğiyle kabul etti.