ABD-AB doruğundan İsrail’e takviye açıklaması
ABD ve Avrupa Birliği (AB) başkanlarının, 27’nci tepe toplantısı sonucunda yapılan ortak açıklamada, İsrail’in yaşadığı akınlar karşısında kendisini savunma hakkı bulunduğu belirtilerek, “Gazze’deki berbatlaşan insani krizden de kaygı duyuyoruz” tabirleri kullanıldı.
Anadolu Ajansı’nın haberine nazaran, ABD ile AB önderlerinin, Washington’da İsrail-Filistin çatışması yüklü gündemle gerçekleştirdiği 27’nci tepe toplantısı sonucunda ortak açıklama yapıldı.
Açıklamada, İsrail-Filistin çatışmalarıyla ilgili, Hamas’ın İsrail’e yönelik hücumları sert lisanla kınanarak “Hiçbir şey terörü haklı çıkaramaz. İsrail’in bu taarruzlar karşısında, memleketler arası hukuk ve memleketler arası insancıl hukuk çerçevesinde kendisini savunma hakkı olduğunu teyit ediyoruz” denildi
Açıklamada, bölgedeki ortaklarla yakın iş birliği içinde olunacağı belirtilerek şu tabirlere yer verildi:
“Gazze’deki berbatlaşan insani krizden de tasa duyuyoruz. Bölgesel bir tansiyonun önlenmesi çok kıymetli. Tüm rehinelerin çabucak salınması daveti yapıyor, iki devletli tahlilin kalıcı barışa giden geçerli yol olmaya devam ettiği istikametindeki görüş birliğimizi vurguluyoruz.”
‘RUSYA, UKRAYNA TOPRAKLARINDAN ŞARTSIZ OLARAK ÇEKİLMELİ’
Açıklamada, Rusya-Ukrayna savaşına ait değerlendirmeler de yapılarak AB ve ABD’nin Ukrayna’nın siyasi, finansal, insani ve askeri destekçisi olmayı sürdüreceğinin altı çizildi.
Rusya’nın, savaşı durdurmaya ve birliklerini şartsız olarak Ukrayna topraklarından çekmeye çağrıldığı açıklamada, “Ukrayna Barış Formülü”ne en geniş memleketler arası dayanağı sağlama kararlılığı da lisana getirildi.
Açıklamada, Ukrayna’da kalıcı barış için toprak bütünlüğüne ve egemenliğine hürmetin koşul olduğu vurgulanarak “Başta en savunmasız ülkelerin şiddetli biçimde yaşadığı ve Rusya’nın sebep olduğu güç, iktisat ve besin güvenliği meselelerine milletlerarası kamuoyuyla karşılık vermek için çalışıyoruz. Rusya’nın, Karadeniz Tahıl Girişimi’nden çekildiği günden bu yana tahıl ihracatını tedbire teşebbüslerini ve Ukrayna’nın tahıl depoları ile sevkiyat tesislerine yönelik ataklarını kınıyoruz” sözleri kullanıldı.
‘ERMENİSTAN VE AZERBAYCAN ORTASINDA KALICI BARIŞ SAĞLANMALI’
Rusya’nın “savaşma kabiliyetini sürdürmesine takviye verenlere” yönelik yaptırımlara devam edileceğine dikkati çekilen açıklamada, Gürcistan ve Moldova’nın toprak bütünlüğüne verilen takviyenin de altı çizildi.
Ayrıca Sırbistan ve Kosova ortasında yaşanan gerginliğin hemen azaltılması ve diyalog masasına dönüşün şartsız ve süratli formda gerçekleşmesi gerektiği vurgulanan açıklamada, Ermenistan ve Azerbaycan ortasında “egemenliğin, hudut dokunulmazlığının ve toprak bütünlüğünün karşılıklı tanınmasına dayanan kalıcı bir barışı sağlama” kararlılığı da paylaşıldı.
‘ÇİN’LE YAPAN VE İSTİKRARLI BİR İLGİ KURMAK İSTİYORUZ’
Çin’in farklı bir başlıkta ele alındığı açıklamada, “Endişelerimizi Çin’e direkt söz edebilmenin ve Çin’le samimi bir münasebet kurmanın değerinin şuuruyla Çin’le yapan ve istikrarlı bir münasebet kurmaya hazırız” denildi.
“Ekonomisi, ortak çıkarlar ve milletlerarası kamuoyunda oynadığı rol gereği Çin’le münasebetlerin gerekli olduğu” kaydedilen açıklamada, Çin başta iklim ve biyolojik çeşitlilik krizleri olmak üzere global problemlerde iş birliği içinde çalışmaya davet edildi.
Çin’i Doğu ve Güney Çin Denizi’ndeki tek taraflı adımlar konusunda uyaran taraflar, Tayvan konusundaki siyasetlerinde hiçbir değişiklik olmadığını kaydetti. Çin, Tayvan’ın kendi toprağı olarak görüyor.
Açıklamada, “Tibet ve Sincan’daki (Uygur Özerk Bölgesi) insan haklarına ait dertlerimizi lisana getirmeye devam edeceğiz” tabirleri kullanıldı.
Çin ayrıyeten “savaş ve saldırganlıkları durdurması, askerlerini Ukrayna’dan çekmesi için Rusya’ya baskı yapmaya” davet edildi.
‘YENİ EKONOMİK KORİDORLAR OLUŞTURACAĞIZ’
ABD ile AB ortasındaki savunma iş birliğinin artacağı aktarılan ortak açıklamada, tarafların Birleşmiş Milletler’in “Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri”ne bağlılığı da vurgulandı.
AB ve ABD’nin, düşük ve orta gelirli ülkelere kıymetli katkılar yapacağı tabir edilen açıklamada, 2027 yılına kadar düşük ve orta gelirli ülkelerde 600 milyar dolarlık kaliteli altyapı yatırımlarının gerçekleştirileceği kaydedildi.
Açıklamada, yeni ekonomik koridorlar oluşturularak sürdürülebilir ekonomik büyümeye takviye verileceği belirtilerek iklim krizi, biyolojik çeşitliliğin yok olması ve kirlilik üzere mevzularda tarafların iş birliğini derinleştirme kararlılığına vurgu yapıldı.
‘YAPAY ZEKAYI KAMU FAYDASI İÇİN KULLANMA TAAHHÜDÜMÜZÜ TEYİT EDİYORUZ’
“Güvenli, yaratıcı ve rekabetçi bir dijital ekosistem kurulması için tarafların adım attığı” söz edilen açıklamada, yapay zekanın yararlarından yararlanmak, risklerini ise yönetmek için ABD ve AB’nin başka paydaşlarla iş birliği içinde olduğu vurgulandı.
Açıklamada, “Özellikle tarım, hava iddiası, acil durum idaresi ve müdahale, elektrik şebekesi optimizasyonu, sıhhat ve tıbbi araştırmalar üzere alanlarda yapay zekayı kamu faydası için kullanma taahhüdümüzü teyit ediyoruz” denildi.
Taraflar ortası stratejik teknolojiler konusunda araştırma iş birliğinin ehemmiyetine işaret edilen açıklamada, daha inançlı bir siber ortam maksadı için yapılacaklardan da kelam edildi.
Dünya Ticaret Örgütü ıslahatının iki tarafın da çıkarına olduğu belirtilen açıklamada “Kritik tedarik zincirlerinde çok bağımlılığı azaltmak için partner ülkelerle yakın iş birliği içinde olmaya devam edeceğiz” tabirleri kullanıldı. Açıklamada, tedarik zincirlerindeki çeşitliliğin ekonomik baskılara karşı duruşu güçlendireceğine de işaret edildi.