Amasra faciasından sonra TTK’de birinci toplu mukavele: Emekçiler patronu gücendirmeyecek

Amasra maden ocağında 43 madencinin hayatını yitirmesiyle sonuçlanan grizu patlamasının akabinde; Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ile Genel Maden İş Sendikası ortasında 30. Periyot Toplu İş Mukavelesi imzalandı.

Toplu mukavele kararlarından bir yıl evvel maden facianın yaşandığı Amasra’daki ocak ile birlikte Armutçuk, Karadon, Kozlu, Üzülmez kuruluşlarında çalışan personeller de yararlanacak.

‘İŞVEREN, ÇALIŞANLARIN ÜZERİNİ ARATABİLİR’

ANKA’dan Tamer Arda Erşin’in haberine nazaran, mukavelede emekçilere yüklenen sorumluluklar dikkat çekti. Buna nazaran; “Arama” başlığı altında, maden emekçilerinin ocağa giriş ve çıkışlarında üstlerinin aranacağı belirtildi.

Sözleşmede; “Mevzuatla yasaklanmış olan fiillerin işlenmesinin önlenmesi ve işyerlerinin güvenliğinin sağlanması gayesi ile ve önlem mahiyetinde olmak üzere, patron görevlendireceği elemanları aracılığı ile işyerlerini ve ocağa giren ve çıkanların üzerlerini ve eşyalarını arattırabilir. Patron ayrıyeten işyerlerinde, misafirhanelerde, ortak istirahat yerlerinde de aramalar yaptırılabilir. Fakat, bu aramalarda aranılan yerin sahibi çalışanın ve personel sendikası temsilcisinin, personelin bulunmaması halinde ise personel sendikası temsilcisinin bulunması kuraldır.”

“İşçilerin Uymak Zorunda Olduğu Hususlar” başlığı altında ise personellere şu sorumluluklar yüklendi:

“Yanında çalışan emekçi ve çırakları ferdî hizmetlerinde kullanmaktan kaçınmak. Söylediği yahut argüman ettiği hastalığı geçerli olmadığı halde, hastalığını beyan ederek işini savsaklamaktan kaçınmak.”

ÜSTLERE VE AMİRLERE HAKARET YASAK

“İşyerleri ile bu yerlere bağlı ortak kullanım alanlarına giriş ve çıkışlarda; itişip kakışmak, birbirlerinin rahat ve huzurunu bozacak biçimde gürültü yapmak, üstlerine ve amirlerine tecavüz ve hakarette bulunmak, hengame etmek, edebe alışılmamış hareketlerde bulunmak ve dışarıdan konuk getirmek üzere davranışlardan kaçınmak.”

İŞÇİLER PATRONU GÜCENDİRMEYECEK

Toplu Kontratta “İşçilerin Uymak Zorunda Olduğu Hususlar” başlığında ayrıyeten patron de müdafaa altına alınıyor. Buna nazaran, “İşyerlerinde çalışanları patrona karşı kışkırtacak ve gücendirecek hareketlerden kaçınmak” çalışanın uymak zorunda olduğu konulardan.

Bu başlıktaki bir öbür unsur de şöyle;

“Çalıştıkları işyerleri ile bu yerlere bağlı ortak kullanım alanlarını pak tutmak, buralarda kumar oynamamak, içki içmemek, silah taşımamak ve bunları bulundurmamak.”

İŞÇİLER EVVEL UYARILACAK, SONRA GÜNDELİKLERİ KESİLECEK

İşçilere mukaveledeki kararlara ters hareket etmeleri durumunda verilecek cezalar da ayrıntılı olarak anlatıldı. Buna nazaran personeller birinci olarak yetkili amirleri tarafından uyarılacak, lakin yeniden bu hareket ve filleri tekrarlarlarsa “ağırlık derecesine nazaran bir ila üç gündelikleri kesilecek.”

Fakat çalışanların alışılmamış hareket ve filleri nedeniyle maddi ziyan oluşursa, “doğrudan doğruya gündelik kısmı cezası” uygulanacak.

GRİZU TEDBİRLERİ: ‘YETERİ KADAR’

Sözleşmede; grizu riskine karşı alınan tedbirlere de yer verildi. “Grizu çok olan yerlere sırası ile metan drenajı yapılacak, ayrıyeten gerek grizu, gerekse yangına karşı erken ikaz sistemleri temin edilecek bunlar yeteri kadar çoğaltılacak ve uygulanacaktır” denildi.

‘ÖLEN PERSONELİN KORUYUCUSU DA İADE EDİLECEK, EDİLMEZSE BEDELİ ALINACAK’

Sözleşmenin ekinde ise “İşçilere Verilecek Şahsî Gözetici Donanımı Yönergesi” yer aldı.

Yönergenin, “İade Edilmeyen Şahsî Koruyucular Hakkında Yapılacak İşlem” başlığı altında, demirbaş olarak kayıt yapılan ferdî koruyucuların geri alınacağı açıklandı. Emekçi ölse bile onun koruyucusunun patrona iade edileceği şöyle anlatıldı:

“Ölen personellerin, emekliye ayrılan yahut sıhhat sebebiyle işten çıkarılan personellerden, üzerinde bulunan ferdî koruyucuları geri alınmayacağı üzere bedelleri de talep edilmeyecek, işyeri demirbaşı olarak verilmiş bulunan şahsî koruyucuları ise geriye alınacaktır. b) (a) fıkrası dışındaki sebeplerle işten ayrılanlar, üzerindeki bu yönerge konusu eşyaları geri vermekle yükümlüdürler. Bu eşyaları kısa vakit içerisinde iade etmeyenlerin, şahsî kollayıcı eşyasının kalan miat mühleti üzerinden bakiye bedeli hesaplanarak alakalılardan ayrıyeten tahsili yoluna gidilecektir.”

OCAKTA YÜZDE 45 ARTIRIM

Maden personellerinin kontrat ile kazandıkları mali haklar ise şöyle:

“1 Ocak 2023 tarihinde günlük brüt çıplak fiyatları 500 TL’nin altında olan personellerin, günlük brüt çıplak fiyatları 500 TL’ye çekilecektir.

Birinci altı ayda çıplak günlük brüt fiyata yüzde 45 artı enflasyon farkı, ikinci altı ayda ise yüzde 15 artı enflasyon farkı; üçüncü altı ayda yüzde 10 artı enflasyon farkı ve dördüncü altı ayda yüzde 10 artı enflasyon farkı oranında fiyat artışı yapılacak.” (HABER MERKEZİ)