Anti-semitizm ve anti-siyonizm ortasındaki fark ne?

İsrail ve Filistinliler ortasındaki çatışmalar büyürken, birçok kişi toplumsal medyada, anti-semitizm ve anti-siyonizm ortasındaki farkı anlamaya çalışıyor.

– Anti-semitizm, Yahudi halkına karşı önyargı manasına geliyor
– Anti-siyonizm, genel olarak İsrail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir

ANTİ-SEMİTİZM NEDİR?

Yahudiler, asırlarca önyargı, düşmanlık ve kovuşturmayla karşı karşıya kaldı. 2. Dünya Savaşı’nda altı milyon Yahudi “Holokost” diye de bilinen soykırımda Naziler ya da işbirlikçileri tarafından öldürüldü. Günümüzde antisemitizm, birçok biçimde görülebiliyor. Bunlara global mali sistem ve medyayı Musevilerin denetim ettiğine dair komplo teorileri, sinagoglara ataklar, kelamlı hakaret, nefret söylemi ve toplumsal medyadaki tehditkar paylaşımlar da dahil.

Bazen İsrail ile ilgili farklı görüşlere sahip olanlar, makul yorumların ya da fikirlerin anti-semitik olup olmadığı konusunda uzlaşmazlık da yaşıyor. Sıklıkla bu tartışmalarda İsrail ve “Siyonizm” tabirleri geçiyor.

SİYONİZM NEDİR?

19. yüzyılın sonlarında Avrupa’da siyasi bir hareket başladı ve Filistin topraklarında (Yahudiler antik İsrail toprağı diye tanımlıyor) bir Yahudi ulusu kurmak istiyorlardı. BM, Filistin’i Yahudi ve Arap devletlerine bölmeye karar verdi ve 1948’de İsrail devleti kuruldu. Lakin Filistin ve etraf bölgelerde yaşayan pek çok Arap İsrail’e karşıydı ve Arap haklarının ihlali olarak görüyorlardı.

Şimdilerdeyse, kendisini Siyonist hareketin bir modülü olarak gören bir kişi, İsrail’in bir Yahudi ulusu olarak korunmasına ve kalkınmasına inanıyor. Siyonizm içinde de farklı anlayışlar var. Örneğin kimi Siyonistler İsrail’in kendi topraklarının ötesindeki kimi yerlerde de hakkı olduğuna inanırken, kimi Siyonistler buna karşı çıkıyor. Musevilerin çok büyük çoğunluğu birebir vakitte Siyonist. Küçük bir azınlıksa dini ya da siyasi nedenlerle Siyonizme karşı çıkıyor. Yahudi olmayanlar da Siyonist olabiliyor.

ANTİ-SİYONİZM NEDİR?

Anti-siyonizm genel olarak İsrail devletinin varlığına karşı çıkmak olarak tanımlanabilir. İsrail hükümetinin siyasetlerini eleştiren Siyonistler de var. Bunlara Batı Şeria’nın işgali, hudut duvarının güzergahı (İsrail duvarı Batı Şeria’da inşa ediyor ve Filistinli saldırganlara karşı güvenlik tedbiri olduğunu savunuyor, Filistinlileri destekleyenler ise toprak ilhakı için bir araç olduğunu söylüyor) ve Yahudi yerleşimlerinin inşası da dahil.

Bazı durumlarda, beşerler İsrail’i çok sert bir formda eleştirdiklerinde, tenkidin motivasyonunun anti-semitizm olup olmadığını bilmek zorlaşıyor. Bu da anti-Siyonizmin, yani Yahudi devletini reddetmenin bir tıp çağdaş anti-semitizm çeşidi olduğu suçlamalarını beraberinde getirdi. Milletlerarası Holokost Anma İttifakı, İsrail’e karşı kimi savların ve suçlamaların anti-semitik olduğunu söylüyor.

Bunu reddedenlerse, bu argümanın İsrail destekçileri tarafından İsrail’e yönelik makul tenkitleri ırkçı olarak tanımlamak için kullanılan bir araç olduğunu vurguluyor. Kimileri “Siyonist” sözünün Musevilere karşı örtülü bir akın aracı olarak kullanılabileceğini savunuyor. Kimileriyse, İsrail hükümeti ve destekçilerinin tenkitleri önlemek için taammüden Siyonizm ve anti-semitizm sözlerini birbirine karıştırdığını söylüyor. (BBC Türkçe)