BRICS’in gölgesinde G20 Doruğu

G20 tepesinin milletlerarası bağlara tesirleri tartışılmaya devam ediyor. Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, Tepenin BRICS’in gölgesinde toplandığını belirtti, ABD’nin istediği üzere bir saflaşma olmadığına dikkat çekti. Sonbaharda gündemin global iktisat olduğunu söz eden Kozanoğlu, tepeden “küresel hegemonya uğraşının bundan sonra diplomatik hareketler, karşılıklı ödünler, ikili pazarlıklarla süreceği sonucu çıkarılabilir.” diye yazdı.

Hayri Kozanoğlu’nun G20 tepesine ait “Bharat’da G20 Zirvesi” başlıklı yazısının bir kısmı şöyle:

“Joe Biden ile ABD’nin kendi liderliğinde dünya tertibini ihya etme, NATO’yu güçlendirerek diplomatik ve askeri manada, başını Çin ve Rusya’nın çektiği Avrasya Bloku’nu tecrit etme, yalnızlaştırma stratejisi istenilen sonucu vermemiş görünüyor. Her ne kadar en son Türkiye’nin İsveç onayıyla NATO genişletilmiş, ABD ülkeleri bu askeri ittifak etrafında daha disiplinli biçimde konumlanmış olsa da, başta Hindistan, Suudi Arabistan ve Lula’nın seçilmesiyle Brezilya üzere kilit ülkelerin tam manasıyla yanlarında saf tutması sağlanamadı. O nedenle global hegemonya gayretinin bundan sonra diplomatik hareketler, karşılıklı ödünler, ikili pazarlıklarla süreceği sonucu çıkarılabilir.

Bu manada; Çin ile tarihi rekabeti bulunan, Keşmir bölgesi başta gelmek üzere yer yer çatışmaya varan hudut uyuşmazlıkları devam eden, dünyanın en büyük nüfusa sahip ülkesi sıfatıyla Pekin’e karşı ekonomik bir atak da yapmayı gündeme alan Hindistan’ın düzenlediği bir doruğun başarısızlıkla sonuçlanması Biden açısından da istenen bir durum olmazdı.

Üstelik Çin’in Kemer ve Yol İnisiyatifi’ne karşı bir atak olarak bu toplantının art kapısında, kendi coğrafyasına değmediği halde ABD öncülüğünde, Hindistan’dan başlayıp Suudi Arabistan, BAE, Ürdün ve İsrail üzerinden Avrupa’ya uzanan demiryolu, deniz yolu, güç ve bağlantı koridoru ittifakı kurulması karara bağlandı.

Yine Kemer ve Yol İnisiyatifi’nin azgelişmiş ülkelerin bu projeye iştirakini kolaylaştıran finansman imkanlarına alternatif olarak; Biden tepe öncesinde Dünya Bankası’nın borçlanma kapasitesini artırmak için 25 milyar dolar para koymayı taahhüt etmiş, başka ülkelerin de katkısıyla bunun 100 milyar dolara yükseltilmesi davetinde bulunmuştu. Bu davet Hindistan Başbakanı Modi tarafından da desteklendi, kelam konusu finansman imkanının fakir ülkelerin fosil yakıtlarının üretiminden uzaklaşması ve yeşil teknolojileri benimsemesi için kullanılması konusu karara bağlandı. G20 sonuç bildirgesinde çok taraflı kalkınma bankalarının global iktisatta tesirlerinin artırılması sözüne de yer verildi.

(…)

SONBAHARIN GÜNDEMİ GLOBAL EKONOMİ

Önümüzdeki haftalarda IMF-Dünya Bankası toplantıları ekseninde global ekonomiyi daha ağır tartışacağız. G20 Zirvesi’nde ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, ülke iktisadının, enflasyonun düşmesi, buna rağmen işsizliğin fazla artmaması nedeniyle bir ‘yumuşak iniş’ yolunda olduğunu memnuniyetle söz etti. Buna rağmen AB’deki sakinlik tehlikesine dikkat çekti. Yeni Delhi toplantısına ekonomik manada, İsviçre Basel merkezli Finansal İstikrar Kurulu’nun (Financial Stability Board) raporu damga vurdu. Global finansal sistemin nezaretinden sorumlu Şuranın lideri Klaas Knot, global ekonomik büyümenin momentum kaybettiğine, faiz oranlarındaki artışların tesirlerinin hissedildiğine, bunun bilhassa gayrimenkul dalındaki muhtemel olumsuz sonuçlarına dikkat çekti. Önümüzdeki aylar ve yıllarda global finansal sistemde ABD’de Mart 2023’te yaşanan iflaslara benzeri şoklar ortaya çıkabileceğinin altını çizdi. Kapitalizmin krizlere davetiye çıkaran yapısını göz önüne alırsak, Knot’un ihtarları doğrultusunda tedirginlik yaşamak için birçok haklı neden bulunuyor.” (HABER MERKEZİ)