İran ile tutuklu takası: ABD’den 6 milyar dolarlık varlığa yaptırım muafiyeti

ABD, İran ile muahedeye varılan tutuklu takasının uygulanabilmesi için Güney Kore’de tutulan yaklaşık 6 milyar dolarlık varlığın kullanımına yaptırım muafiyeti getirdi.

Associated Press (AP) ve Reuters haber ajanslarının gördüğü evraklara nazaran, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, geçen hafta yaptırım muafiyetine ait bir doküman imzaladı. Muafiyet kapsamında, Güney Kore’deki yaklaşık 6 milyar dolarlık bloke edilen petrol geliri üzerinden yapılan süreçler, ABD’nin yaptırımlarından etkilenmeyecek. Kelam konusu muafiyetin, İran’da tutuklu bulunan 5 ABD vatandaşının salıverilmesi karşılığı verildiği bildirildi.

CUMHURİYETÇİLERDEN KARARA TEPKİ

AA’nın aktardığına nazaran, kelam konusu fonlar, İran’ın ABD yaptırımlarına takılmadan, besin ve ilaç üzere temel insani materyallerin satın alınması için kullanılabilecek. Getirilen bu muafiyetle Avrupa, Orta Doğu ve Asya’daki bankalar, İran’ın Güney Kore’deki mal varlığını kullanırken ya da bu parayı Katar Merkez Bankası’na transfer ederken, ABD’nin yaptırımlarına takılmayacak. Kongre ise pazartesi günü bu muafiyet hakkında bilgilendirildi.

Öte yandan, kelam konusu karar, Cumhuriyetçi siyasetçiler tarafından reaksiyonla karşılandı. Senatör Tom Cotton, yaptığı yazılı açıklamada, “(ABD Başkanı) Joe Biden, evvel Afganistan’dan kaçmak için 11 Eylül’ü mazeret etti. Artık de dünyanın teröre en çok takviye veren devletine fidye ödeyerek, 11 Eylül’ün anısına saygısızlık ediyor” dedi. Öteki bir Cumhuriyetçi Senatör Mitt Romney ise “Kaçırılan her bir vatandaş için milyarlarca dolar ödüyorsanız, daha çok kişi kaçırılır” görüşünü paylaştı.

TRUMP: BUNA İNANABİLİYOR MUSUNUZ?

ABD eski lideri Donald Trump ise 11 Eylül taarruzlarının 22’nci yıldönümündeki bu adımı eleştirdiği açıklamasında, “Yalancı Joe Biden’ın, İran’daki terörist rejime 6 milyar dolar verdiğine inanabiliyor musunuz? Bu para, Orta Doğu’da ve tüm dünyada terör için kullanılacak. Bu maharetsiz aptal, ABD’yi yok ediyor. Bu dehşetli muahedeyi bugün, 11 Eylül’de duyuracak kadar arsız birisi. Esirler için para ödemek, tüm dünyadaki ABD’lilere karşı kaçırılma, fidye isteme ve şantaja yol açar” sözlerini kullandı.

Ne olmuştu?

İran ile ABD, 10 Ağustos’ta tutuklu takası ve yaptırım nedeniyle Güney Kore’de tutulan İran’ın 6 milyar dolarlık döviz kaynaklarının hür bırakılması konusunda mutabakata varmıştı. İsimleri açıklanmayan 5 İran vatandaşı, ABD’de ‘yaptırımları ihlal etmek’ suçlamasıyla; İran’da ise Murad Tahbaz, Siyamek Namazi, İmad Müzik ile kimlikleri açıklanmayan 2 kişi dahil 5 Amerikan vatandaşı, ‘casusluk’ argümanıyla tutuklu bulunuyor.

ABD ile İran ortasında varılan mutabakat kapsamında, İran’da tutuklu 5 ABD vatandaşı, cezaevinden tahliye edilerek konut hapsine alınmıştı. Mutabakat uyarınca 5 ABD vatandaşı ile ABD’de tutuklu 5 İran vatandaşı takas edilecek. Bunun akabinde Tahran, Güney Kore’deki bankalarda tutulan 6 milyar dolar bedelindeki bloke edilen petrol gelirine erişim sağlayacak. İran’ın, Katar’da belirlenen bir hesaba aktarılacak dövize, sırf ilaç ve besin üzere insani yardım gereçleri için ödeme yapmak üzere erişebileceği açıklanmıştı. (DIŞ HABERLER)