İran’da başörtüsü zorunluluğunu sertleştiren yasa meclisten geçti
‘Ahlak polisi’ tarafından gözaltına alındıktan üç gün sonra hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Jina Emini’nin katledilmesiyle ülke çapında protestoların başladığı İran’da meclis kamuya açık yerlerde zarurî başörtüsü yasası ihlallerine karşı para cezası, bankacılık hizmetlerinin engellenmesi ve isimli süreç öngören maddeyi onayladı.
Anadolu Ajansı’nın İran resmi haber ajansı IRNA’dan aktardığına nazaran, yargının önerisi üzerine hükümet tarafından hazırlanarak Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin imzasıyla meclise gönderilen ‘İffet ve Başörtüsü Kültürünün Desteklenmesi’ başlıklı yasa tasarısı oylamaya sunuldu. Tasarı, mecliste hazır bulunan 201 milletvekilinden 34’ünün ‘hayır’ oyuna karşılık 152 oyla kabul edildi. Yedi milletvekili ise çekimser oy kullandı. Yasanın 3 yıl mühletle deneme uygulamasına girmesi kararı alındı.
Yasanın yürürlüğe girmesi için son olarak meclisten geçen yasalar hakkında son incelemeyi yapan Anayasayı Koruyucular Kurulu tarafından da onaylanması gerekiyor.
YASA NE ÜZERE YAPTIRIMLAR GETİRİYOR?
İran’da geçen yıl Jîna Emini’nin ‘ahlak polisi’nin gözaltında katledilmesiyle başlayan ve aylarca devam eden şovlar sonrasında, mecburî başörtüsü kurallarına yönelik ihlallere karşı hazırlanan yasa tasarısına nazaran, başörtüsü kuralına ters hareket eden bayanlar birinci kademede kısa bildiri ve gibisi usullerle ‘uyarılacak’. Uyarıyı dikkate almayan ve başörtüsü kuralını yine ihlal edenlere ise para cezası verilecek. Ceza bir ay içinde ödenmezse para cezası otomatik olarak kişinin banka hesabından kesilecek.
Herhangi bir nedenle cezaların tahsilinin mümkün olmaması halinde ise kişinin tüm banka ve kredi kuruluşlarını kapsayacak halde banka kartı çıkarma ve yenileme dahil her türlü bankacılık süreci yapması yasaklanacak. Cezalara itiraz 10 gün içinde yapılabilecek.
Dördüncü defa ihlal halinde para cezasının yanı sıra yargı tarafından kişi hakkında dava açılması ve gerekli görülmesi halinde tutuklanması öngörülüyor. Daha evvel basına yansıyan haberlerde, bu türlü bir ihlal için 10 yıla kadar mahpus cezası öngörüldüğü söz edilmişti.
İŞLETMELER DE YASA KAPSAMINDA
Kanuna muhalif hareket edenler işletmeler ise yaptırım düzenlemesi kapsamında süreksiz müddetle mühürlenebilecek ve devlet tarafından sunulan vergi muafiyetlerinden men edilebilecek. Toplumsal, siyasi, kültürel, sanatsal yahut sportif faaliyetlerde bulunan bireylerden yasaya muhalif davrananlar hakkında ihlal sayısına nazaran, para cezası, mesleksel faaliyetlerden men ve son evrede mahpus cezası istemiyle dava açılabilecek.
Tasarıda ayrıyeten başörtüsü kuralına uymayan bayanlara yönelik hakaret, iftira, tehdit, taarruz yahut özel hayatın kapalılığını ihlal üzere kabahat işleyenler hakkında da ilgili kanunlar çerçevesinde yargı tarafından dava açılacağı belirtiliyor. (DIŞ HABERLER)