JİTEM davasının gerekçeli kararı: Sanık beyanları kâfi görüldü
Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi, 1993-1996 yılları ortasında 18 kişinin öldürülmesine ait faili meçhul davasında verdiği beraat kararının münasebetini açıkladı. Daha evvel verdiği beraat kararı istinaf mahkemesi tarafından bozulan mahkeme, yine verdiği beraat kararını da büsbütün sanıkların beyanlarına dayandırdı.
t24’ten Gökçer Tahincioğlu’nun haberine nazaran, mahkeme, evraktaki ses kayıtlarını “hukuka aykırı” olarak nitelendirdi, JİTEM’ci sanık Ayhan Çarkın’ın itiraflarını ise sanık beyanları ile çeliştiği için çelişkili buldu. Dava yine istinaf mahkemesine gidecek. Lakin gerekçeli kararın yazımı bile üç ayı bulduğu için, üzerinden 30 yıl geçen birtakım cinayetlerle ilgili belgeler zamanaşımına girecek.
İstinaf mahkemesinin 2021’de verilen bozma kararından sonra yine yargılama yapan Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi, davayı yeniden beraatle sonuçlandırdı. Mahkeme, karardan üç ay sonra gerekçeli kararını tamamladı.
‘CİNAYETLER, YAKALANMAYACAĞINI DÜŞÜNEN BİREYLERCE İŞLENDİ’
Kararda, “Cinayetlerin yüklü olarak Kürt etnik kökenli bireylere karşı, tıpkı vakit diliminde işlendiği anlaşılmaktadır. İstanbul ve Ankara’da yaşayan avukat ve iş adamları öldürülürken, bilhassa 1990-1994 yıllarında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde o periyotta ağır terör olayları yaşanmaktadır. Cinayetlerin işlendiği yerler ya da maktullerin alındıkları ve infaz edildikleri yerler dikkate alındığında, kamera kayıtlarının olmadığı kent dışı yerlerin tercih edildiği, cinayetlerin güvenlik güçlerine yakalanmayacağına güvenen kişi yahut bireylerce işlendiği anlaşılmaktadır” denildi.
İTİRAFÇI ÇARKIN’IN BEYANLARI ÇELİŞKİLİ BULUNDU
İtirafçı olan ve cinayetlerle ilgili detaylı bilgiler veren polis Ayhan Çarkın’ın beyanlarını pahalandıran mahkeme, şu sonuca vardı:
“Suç tarihinden yaklaşık 18 yıl sonra polis memuru Ayhan Çarkın’ın sözü ile soruşturma başlatılmış, sonucunda Ayhan Çarkın’ın da içinde bulunduğu birçok kamu vazifelisi sanıklar hakkında kamu davası açılmıştır. Sanık Ayhan Çarkın’ın tabirleri aşağıda detaylı belirtildiği üzere, birtakım olaylara ilişkin kanıt ve tespitlere alışılmamış olduğu üzere, kimi olaylar istikametinden ise sözler kendi içinde çelişmektedir. Sanık Ayhan Çarkın, İstanbul ve Ankara Cumhuriyet Savcılığınca farklı başka iki ay orta ile söz vermiştir. Sanığın soruşturma evresinde verdiği tabirlerin, ortadan geçen vakit ve itiraf kararı gözetildiğinde sonuçta net ve dengeli olması beklenen sonuçtur. Halbuki sanık tıpkı olay ile ilgili bir sözünde, cinayeti görmediğini, arkadaşından duyduğunu tabir etmiş, daha sonraki tabirinde ise cinayeti gördüğünü söyleyerek, kabahati işleyenlerin isimlerini bildirmiş, bir öbür tabirinde ise, cürmü işleyenlerin isimlerini çoğaltmıştır. Sanık Ayhan Çarkın mahkemedeki 13 Mayıs 2015 tarihli tabirinde evvelki tüm tabirlerinden dönmüştür. Mahkememizin bu genel tespiti nedeni ile, sanık Ayhan Çarkın’ın olaylar ile ilgili sözü, mahkumiyete kâfi nitelikte öbür sübut kanıtlar ile de teyit edilemediğinden, mahkumiyete yetersiz bulunmuştur. Sanık Ayhan Çarkın dışındaki sanıklar, üzerlerine atılı cürümleri inkar etmişler, kanun dışı bir iş yapmadıklarını belirtmişlerdir.”
‘MECLİS VE MİT RAPORLARI DUYUM VE VARSAYIMDAN İBARET’
‘Susurluk çetesi’ ile ilgili hazırlanan TBMM, Bakanlık, Kurul ve MİT raporları da bedellendirilen kararda, şu tespit yapıldı:
“Raporlar duyum, kestirim ve tahlilden ibaret olup, genel görüşleri, bir periyodun devlet hayatına ve kamuoyu algısına ait değerlendirmeleri içerdiği, olay bazlı rastgele bir bilgiyi kapsamadığı ve rastgele bir olaya ait görgüye dayalı bilgiyi içermediğinden sanıkların mahkumiyetine kâfi görülmemiştir.”
BANT KAYITLARI DA TUTUKLAMA İÇİN KÂFİ GÖRÜLMEDİ
Kararda, Susurluk çetesinden olan, öldürüldüğü varsayım edilen ve bugüne kadar mezarı bulunamayan Tarık Ümit’in MİT’te isteğiyle alınan ses kaydı için de şu değerlendirmeler yapıldı:
“Tarık Ümit’in beyanları ile görgü şahitlerinin anlatımları ortasında bariz bir çelişki bulunmaktadır. Bu çelişkiler nedeniyle bant tahlillerine prestij edilmemiştir. Kaldı ki; bu görüşmenin kayda alınmasının Tarık Ümit’in bilgi ve isteği dahilinde olup olmadığının kayıtlardan anlaşılamadığı, Tarık Ümit’in anlatımlarının tabir alma formunda bir yordama dayanmadığı, hakim yahut cumhuriyet savcısı önünde yapılmış bir ikrara bağlanan sonuçların doğmasının mümkün olmadığı, Tarık Ümit’in bu beyanlarının cürüm ikrarı niyetinden çok kendince farklı bir maksatla yapılma ihtimalinin mümkün görüldüğü, Tarık Ümit’in ölmüş olması nedeniyle bant çözümlerindeki konuları doğrulatma imkanının bulunmadığı, bant çözümlerindeki detaya yer verilmeyen, genel sözlerle bahsedilen ve daha çok maktüllerin üzerinden çıkan para, uyuşturucu unsur ve silaha ait bilgileri içerip, belgedeki öbür kanıtlarla doğrulanmayan konuşmaların sanıkların aleyhine kanıt olarak kabul edilmesi mümkün görülmemiştir.”
Kararda, Tarık Ümit’in ses kaydının alındığı ortamda bulunan Hakkı Yaman Namlı’nın görüşmeye katıldığı ve anlatımları doğruladığı vurgulandı. Buna karşılık, Namlı’nın beyanının da kâfi görülmediği şöyle anlatıldı:
“Namlı bunları doğrulamışsa da bu görüşmenin hakim yahut cumhuriyet savcısı huzurunda tabir alınması süreci niteliğinde bulunmadığı, Tarık Ümit’in hangi durum ve kaidelerde anlatımda bulunduğunun, baskı/yönlendirme altında olup olmadığının, bu anlatımlarda bulunmasının altında hangi emel ve saikin yattığının tespit edilmediği, periyodun koşullarında bu aksiyonları kahramanlık olarak değerlendirip bunlarla prestij kazanmaya çalışmasının da mümkün olduğu değerlendirilmiş, hareketlerin işleniş haline, hareketlere katılanlara dair detay bulunmayan, genel, soyut beyanlardan ibaret olduğu anlaşılmıştır.”
EMNİYET’TEN KAYBOLAN SİLAHLAR İÇİN EMMİYET’İN BEYANI GEÇERLİ KABUL EDİLDİ
Kararda, emniyete hibe edilen fakat ortadan kaybolan, çok sayıda aksiyonda kullanıldığı tespit edilen Uzi ve Baretta marka silah ile mühimmat hakkında ise şu kıymetlendirme yapıldı:
“Ceza mahkûmiyeti, rastgele bir ihtimale değil, kesin ve açık bir ispata dayanmalı, bu ispat, hiçbir kuşku ya da öteki türlü oluşa imkan vermemeli, toplanan kanıtların bir kısmına dayanılıp, öbür kısmı gözardı edilerek ulaşılan kanaate değil, kesin ve açık bir ispata dayanmalıdır. Yüksek de olsa bir ihtimale dayanılarak sanığı cezalandırmak, ceza muhakemesinin en kıymetli gayesi olan gerçeğe ulaşmadan karar vermek manasına gelecektir. Emniyet Genel Müdürlüğü yazı karşılığına nazaran, parabellum marka mermilerinin imal yılının 1902 olduğu, Uzi marka silahlarının imal yılının ise 1950 olduğu, bundan hareketle parabellum marka mermilerinin Uzi marka tabanca dışındaki silahlarla da kullanılabildiği, bu prestijle olayda ele geçen kovan ve mermi çekirdeklerinin uzi marka silah dışındaki silahlarla kullanılmasının da mümkün olduğu, sanıkların atılı suçlamayı kabul etmedikleri, sanık Ayhan Çarkın’ın sonradan değiştirdiği beyanları dışında, sanıkların atılı cürmü işlediğini gösterir her türlü kuşkudan uzak, kesin ve inandırıcı kanıt elde edilemediğinden, masumiyet karinesi gözetilerek, üstte ayrıntılı açıklandığı üzere kuşkudan sanık yararlanır kuralı uyarınca sanıkların farklı ayrı beraatine karar verilmiştir.”
DOSYALAR ZAMANAŞIMINA GİRECEK
Karara nazaran dava yine istinaf mahkemesinde görülecek. Lakin bu süreçte bilhassa 1993 ve 1994’te işlenen cinayetlerin belgelerinin zamanaşımına girme riski bulunuyor. Birinci olarak Altındağ Nüfus Müdürü Mecit Baskın’ın belgesi 30 Eylül’de zamanaşımına girecek. Öbür belgelerin da dava sonuçlanana kadar zamanaşımına girme riski bulunuyor.
NE OLMUŞTU?
İstinaf mahkemesi, daha evvel ortalarında Mehmet Ağar, İbrahim Şahin ve Korkut Eken’in olduğu 19 sanık hakkında 18 faili meçhul cinayete karıştıkları savıyla açılan davada verilen beraat kararını bozmuştu. İstinaf, sanık Ayhan Çarkın’ın beyanlarının belge kapsamındaki diğer bildirim ve kanıtlar ile teyit edilip edilmediğinin, bu beyanların maddi olay-olaylar ile uyuşup uyuşmadığının karar yerinde tartışılmamasına dikkati çekmişti. Kararda cinayet mermilerinin aidiyetlerinin araştırılması gerektiği belirtilmişti. Ayrıyeten, sanıklar hakkında beraat kararları verildiği sırada uygulama unsurunun gösterilmemesi suretiyle Ceza Muhakemesi Kanunu’na karşıt davranıldığı da tespit edilmişti. (HABER MERKEZİ)