Reuters: Rusya’nın ilhak ettiği bölgelerden çıkan kömür Türkiye’de satıldı

Rusya’nın ilhak ettiği Ukrayna’nın Luhansk ve Donetsk bölgelerinde üretilen en az 14,3 milyon dolar bedelinde kömürün Türkiye’ye ihraç edildiği ileri sürüldü.

Reuters haber ajansının Rusya gümrük datalarına dayandırdığı haberine nazaran, Şubat-Temmuz 2023 devrinde Ukrayna’nın ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk bölgelerinden gelen 160 bin 400 ton kömür Türkiye’ye vardı. Kelam konusu gümrük datalarında listelenen üç üretici bu periyotta iki bölgeden Türkiye’ye kömür sevk ettiklerini doğruladı. Türkiye’nin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ise bahisle ilgili yorum taleplerine cevap vermedi.

‘TOPLAM SEVKİYATIN YÜZDE 95’İNİ OLUŞTURDU’

Türkiye’nin Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği’nin (AB) bilakis Rusya yahut Rusya denetimindeki Ukrayna bölgeleriyle ticarete sonlandırma getirmediğini hatırlatan ajans, Washington’ın şirketlere Rusya’nın savaşına yardım etmeme ya da yaptırımları delmesine yardımcı olmama konusunda ihtarda bulunduğuna işaret etti.

Reuters’ın incelediğini tabir ettiği datalar, en az 10 üreticinin ürettiği kömürün Şubat-Temmuz devrinde Türkiye’ye geldiğini gösterdi. Buna nazaran, Türkiye bu periyotta ilhak edilen bölgelerin en büyük ihracat adresiydi. Bu periyotta Türkiye’ye yapılan sevkiyat toplam sevkiyatın yüzde 95’ini oluşturuyordu. Interfax’ın Rusya şirketlerine ait Spark veritabanına nazaran, kömür satan şirketler Rusya ve ilhak edilmiş Ukrayna topraklarında kayıtlı. Gümrük bilgilerine nazaran, satın alan şirketler de Hong Kong, Birleşik Arap Emirlikleri, Belize ve British Virgin Adaları’na kayıtlı. Listede rastgele bir Türk şirketinin olmadığı bilgisi de paylaşıldı.

‘İKİ KENT ÜZERİNDEN SEVK EDİLDİ’

Reuters, kömürü satın alanlarla ilgili rastgele bir bağlantıya ulaşamadığını ve bu sevkiyatlardan en son kimin yararlandığını bulamadığını aktardı. Ayrılıkçı ‘Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin o periyotta başında olan Vitaliy Khotsenko, kasım ayında bölgenin halihazırda Türkiye’ye kömür ihraç ettiğini, bu kömürün daha sonra Orta Doğu ve Afrika pazarına gittiğini söylemişti. Reuters haber ajansı ise 2022 yılında bölgede üretilen kömürün Türkiye ya da öteki ülkelere sevk edildiğine ait gümrük bilgilerinde rastgele bir bilgi bulamadığını aktardı. Rusya’nın atadığı Donetsk ve Luhansk yetkilileri de Ukrayna hükümeti de kömür ihracatıyla ilgili yorumda bulunmadı.

Reuters’ın sorularına cevap veren Rusya Federal Gümrük Servisi, Rusya’nın Şubat 2022’de yabancı ticaret istatistiklerini paylaşmayı askıya aldığını belirtti. Haberde, ticaret dataları tam bir fotoğraf sunmasa da kömürün bir kısmının, Donetsk ve Luhansk’a demiryolu kontağı olan Rostov ve Novorossiisk üzerinden sevk edildiği belirtildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü, iki bölgeden Türkiye’ye yapıldığı ileri sürülen kömür sevkiyatlarına ait soruya, “Bunun üzere ticaret haberlerinden haberdarız lakin kelam konusu bulgularınız hakkında yorum yapamayız. Rusya’nın Ukrayna’nın doğal kaynaklarının çalınmasından faydalanma istikametindeki her türlü teşebbüsünü kınıyoruz” diye konuştu. Avrupa Komitesi ise mevzuyla ilgili yorum yapmayı reddetti.

‘TİCARET SIRRI’

Reuters, 10 maden ve iki bölgeden kömür ihraç eden ilgili şirketlerle temas kurmaya çalıştığını, bunlardan dördüyle ilişki kurabildiğini, başkalarının ise cevap vermediğini kaydetti. Buna nazaran, özel maden şirketi Nedra-06’nın yöneticisi Anton Nadeyev, Türkiye’ye yapılan sevkiyatı doğruladı. Nadeyev, hususla ilgili öbür ayrıntı vermeyerek, “Bunlar halihazırda bizim ticaret sırrımız. Bunu lisana getirmeye hazır değilim” dedi. Rusya’nın denetimindeki Donetsk’ten iş insanı Denis Karashchuk da üretilen kömürün bir kısmının Türkiye’ye sevk edildiğini teyit etti. (DIŞ HABERLER)