Siyasi partiler kota sistemine sıcak bakıyor

Hande Öztürk

ANKARA – Memleketler arası Demokrasi Enstitüsü (NDI) Türkiye’nin ‘Türkiye’de Siyasi Partilerde Bayan İştiraki Araştırması’nın Lansmanı, Ben Seçerim Derneği’nin “Kadın Siyasetçi Algısı Kamuoyu Araştırması”nın da katkısıyla, çok sayıda sivil toplum kuruluşu ve siyasi parti temsilcisinin iştirakiyle yapıldı.

‘KAMUOYUNUN BAYAN SİYASETÇİLERİN ARTMASI İSTİKAMETİNDE TALEBİ VAR’

Ben Seçerim Derneği’nin İdare Konseyi Lideri Nilden Bayazıt, toplantının açılış konuşmasında derneğin 2022’de yaptığı ‘Siyasette Bayan Araştırması’nı hatırlattı. Kamuoyunun bayan siyasetçilerin artması istikametinde talebi olduğunu belirten Bayazıt, bayan siyasetçilerin önünde ‘cam tavanlar’ olduğunu ve bu yüzden siyasette faal olamadıklarını söyledi. Bayazıt “Anadolu’nun pek çok yerinde sesini duyuramayan lakin önemli emekler sarf eden bayan siyasetçiler için kurulduk ve onlar için gayret etmeye devam ediyoruz” dedi.

‘PARTİLER DE KAMUOYU DA BAYAN SİYASETÇİLERE HAZIR LAKİN ORTADA BAYAN SİYASETÇİ YOK’

“Siyasi Partilerde Bayan İştiraki Araştırması” hakkında bilgi veren NDI Türkiye Proje Sorumlusu Mert Yavuz, araştırma kapsamında 17 vilayette; AK Parti, CHP, DÜZGÜN Parti ve HDP’nin bin 700 üye ve yöneticisiyle görüştüklerini belirtti. Partilerin siyasette bayan temsiline kamuoyundan daha hazır olduğunu tabir eden Yavuz, uygulamada bayan adayların gereğince gösterilmediğinin altını çizerken “Ben Seçerim Derneği’nin araştırmasına nazaran kamuoyu bayan aday ve milletvekilleri olsun istiyor. Bizim araştırmamıza nazaran partiler de bayan adaylar olsun istiyorlar. Bu sayede daha çok oy alabileceklerini düşünüyorlar. Ancak elde edilen sonuçlara nazaran ortada gereğince bayan aday yok” dedi.

KADINLAR SİYASETTE AKTİF FAKAT KARAR VERİCİ DEĞİL

Araştırmada iştirakçilerin yüzde 71’i bayanların aktif bir biçimde siyaset yaptıklarını söz yarısı aktif biçimde siyaset yapsalar da partilerin karar düzeneklerinde yeteri kadar yer almadıklarını lisana getirdi. İştirakçiler bayanlara daha çok saha çalışmalarında misyon verilmesinin bayanların karar alma düzeneklerinde yer almasını zorlaştırdığı söz etti.

Katılımcıların yüzde 67’si, bayanların aday gösterilme ve seçilme bakımından partilerinde gereğince temsil edildiğini söylerken araştırmada “aday gösterilme” ve “seçilebilir aday gösterilme” ortasındaki farka dikkat çekildi. Bayanların seçilme ihtimalleri düşük olan yerlerde aday gösterildiklerine yönelik tespitlere de araştırmada yer verildi.

KADINLAR YERELİ DAHA AZ TERCİH EDİYOR

Yapılan araştırmada iştirakçiler, bayanların milletvekilli olabildiklerini ve ülke seviyesinde yeteri kadar temsil edildiğini tabir edilirken muhtarlık, belediye başkanlığı, belediye meclis üyeliği üzere lokal idarelerde yeteri kadar faal olamadıklarını kaydetti. Bayanların lokal idarelerdeki menfaat çatışması ve yolsuzluk üzere etkenlerden huzursuz oldukları için yerelde siyaset yapmayı tercih etmedikleri belirtildi.

PARTİLERİN YÜZDE 75’İ KOTAYA OLUMLU BAKIYOR

Araştırmadaki iştirakçilere nazaran bayanların siyasette etkin yer alması önündeki en kıymetli mahzurlar; sermaye ve özgüven eksikliği, iş-özel hayat ortasındaki dengesizlik, siyasi etraf eksikliği, bayanlara karşı parti içi tavır ve davranışlar, şiddet ve taciz.

Kadınların siyasete iştiraki için tahlil teklifleri de sorulan iştirakçilerin yüzde 75’i kota sistemine olumlu baktıklarını lisana getirdi. İştirakçiler ayrıyeten bayan dayanışmasının güçlendirilmesi gerektiğine yönelik de vurgu yaptı.